Apgar skoru Nedir ?
Apgar skoru, doğumdan 1 ve 5 dakika sonra bebek üzerinde yapılan hızlı bir değerlendirme testidir. 1 dakikalık skor, bebeğin doğum sürecini ne kadar iyi tolere ettiğini belirler. 5 dakikalık skor, sağlık hizmeti sağlayıcısına bebeğin annenin rahminin dışında ne kadar iyi olduğunu söyler.
Zor doğumdan etkilenen bebek gibi nadir durumlarda, test doğumdan sonra 10.dakika ve devamında yapılabilir.
Test Nasıl Yapılır?
Apgar testi bir doktor, ebe veya hemşire tarafından yapılır. Değerlendirme için bebeğin;
⦁ Solunum çabası
⦁ Kalp hızı
⦁ Kas tonusu, aktivitesi
⦁ Uyarıya refleks yanıt
⦁ Ten rengine bakılır
Her kategori, gözlemlenen duruma bağlı olarak 0, 1 veya 2 puan ile puanlanır.
Solunum çabası:
⦁ Bebek nefes almıyorsa, solunum skoru 0’dır.
⦁ Solunum yavaş veya düzensiz ise 1 puan alır.
⦁ Bebek iyi ağlarsa, solunum skoru 2’dir.
Kalp atışı stetoskop ile, kalp üzerinden muayene edilerek değerlendirilir. Bu en önemli değerlendirmedir:
⦁ Kalp atışı yoksa, bebek kalp atım hızı için 0 puan alır.
⦁ Kalp atış hızı dakikada 100 atıştan azsa, bebek kalp hızı için 1 puan alır.
⦁ Kalp atış hızı dakikada 100 atıştan fazlaysa, bebek kalp atım hızı için 2 puan alır.
Kas tonusu:
⦁ Kaslar gevşek ve bebek hareket etmiyorsa 0 puan alır.
⦁ Bebek hafif hareket edip, hafif karşı koyuyorsa 1 puan alır.
⦁ Aktif hareket varsa 2 puan alır.
Uyarıya refleks yanıt:
⦁ Bebekte uyarıma karşı hiç yanıt yoksa 0 puan alır.
⦁ Uyarıldığında yüz buruşturma, zayıf ağlama var ise 1 puan alır.
⦁ Aktif yanıt, öksürük, hapşırma ve güçlü ağlama varsa 2 puan alır.
Ten rengi:
⦁ Ten rengi soluk, mavi/mor ise 0 puan alır.
⦁ Vücut pembe, el, ayak, kol ve bacaklar mor ise 1 puan alır.
⦁ Vücudun tamamı pembe ise bebek 2 puan alır.
Test Neden Yapılır?
Bu test, yeni doğmuş bir bebeğin iyilik halini değerlendirmek için yapılır.
Değerlendirme:
Apgar skoru 1 ile 10 arasında bir toplam puana dayanmaktadır. Skor ne kadar yüksek olursa, bebek doğduktan sonra o kadar iyidir.
Apgar skoru 7-10 arasında olan bebekler, ileri takip gerektirmeyen anne yanına verilebilecek sağlıklı bebeklerdir. Ancak Apgar skoru, anneye uygulanan sedasyon ve anesteziye, bebekte mevcut doğumsal anormalliklere ve gebelik yaşının küçük olmasına bağlı olarak yanlışlıkla düşük saptanabilir. Bu durumlarda destekleyen öykü ya da fizik muayene bulgusu olmalıdır. 7’nin altındaki skorlarda bebek yakın izlem gerektirir, 4 puanın altındaki skorlarda bebeğin sağlık durumunun ciddi olduğu düşünülür. Bu durumlarda apgar skor değerlendirmesine devam edilir.
Düşük bir apgar skoru, her zaman çocuğun ciddi veya uzun süreli sağlık problemleri yaşayacağı anlamına gelmez. Doğum sonrası yapılan etkili bir destekle, apgar skoru düşük olan bebeklerin büyük bölümü normale gelir.